Welkom in Hanzestad Hattem!

Schilderachtige Hanzestad

Toen Amsterdam en Rotterdam tijdens de Middeleeuwen nog kleine dorpjes waren, hadden de Hanzesteden in het oosten van Nederland zich al ontwikkeld tot machtige steden.

Als Hanzestad floreerde Hattem in de Middeleeuwen. Dat is nog te zien aan de sierlijke koopmanshuizen die in de oude binnenstad staan. Het was in die tijd belangrijk je handel en jezelf goed te beschermen. Daar zorgden hoge muren, een stadsgracht en bewaakte poorten voor. Dat Hattem vroeger een echte vestingstad was, is nog op veel locaties te zien. Delen van de oorspronkelijke stadsmuur zijn bewaard gebleven, net als de veertiende-eeuwse Dijkpoort.

Authentiek en fotogeniek

Tussen de noordrand van de Veluwe en de IJssel ligt het pittoreske Hattem. De Hanzestad is al eeuwen een inspiratiebron voor kunstschilders. Niet zo verwonderlijk: de stad is niet alleen ‘fotogeniek’, het ligt ook nog eens in een fraaie omgeving met bos en water op steenworp afstand.

Hattem is één van de prachtige Hanzesteden op de Veluwe, met duidelijk haar eigen charme en identiteit. De roemrijke geschiedenis van het middeleeuwse Hanzeverbond heeft hier zijn sporen achtergelaten en de stad omgetoverd tot een aantrekkelijke toeristische trekpleister met een authentieke sfeer.

Het kleine en compacte Hattem is omringd door prachtige natuurgebieden: de, uitgestrekte uiterwaarden langs de IJssel, de bosrijke Noord-Veluwe en het polderlandschap in het noorden. In de binnenstad zijn veel authentieke smaakwinkeltjes en heerlijke terrassen. Hattem is daarnaast niet één maar drie musea rijk!

Een rijke historie

Hattem ligt op het meest noordelijke punt van het Veluwemassief, gelegen op de uitloper van de Gaeds- of Godesberg, op de grens met de IJssel en uiterwaarden. De rijke geschiedenis begin al vroeg in de 9e eeuw. De stad kreeg haar huidige vorm in de 14e eeuw, nadat in het jaar 1299 stadsrechten waren verkregen van graaf Reinald I van Gelre. Het stratenpatroon en delen van de oude imponerende stadsmuren zijn nog geheel in tact.

Bakstenen

Hattem werd in de Hanzetijd vooral bekend om zijn bakstenen, die uit de IJsselklei werden gewonnen, vandaar de bijnaam “Attemer kleikloet’n”. Wist je dat er ooit een kasteel met zeven meter dikke muren in Hattem heeft gestaan? Tijdens een stadswandeling langs cultuurhistorische hoogtepunten ontdek je wat er nog over is van kasteel Dikke Tinne.

Cultuurstad

Het pittoreske uiterlijk van Hattem en omgeving trok begin 1900 tal van schilders aan, die de Hollandse wolken boven de IJssel trachtten te vereeuwigen. Jan Voerman was één van hen. Hij schilderde graag de wolken boven de IJssel en zijn woonplaats Hattem. Zijn schilderijen zijn te zien in het Voerman Museum Hattem. In het museum is ook werk van zijn zoon te zien. Voerman junior maakte furore met aquarellen in Verkadealbums.

De bekende illustrator Anton Pieck was eveneens zeer gecharmeerd van Hattem. Hier herkende hij iets van de sfeer uit zijn eigen werk. Geen wonder dat het Anton Pieck Museum er een plaatsje vond, ontworpen door de meester zelf. In het museum vind je een overzicht van het werk van deze nostalgisch schilder.

En er is nog meer cultuur te snuiven in deze Hanzestad, onder meer in het Nederlands Bakkerijmuseum. In het Nederlands Bakkerijmuseum wordt op verrassende wijze de geschiedenis van brood en banket weergegeven. Meerdere keren in de week wordt er gebakken, soms in de 200 jaar oude takkebossenoven. Het hele jaar zijn er demonstraties en rondleidingen.

Naast de musea zijn ook de Grote- of Andreaskerk, de Dijkpoort en het uit diverse panden samengestelde stadhuis een bezoek meer dan waard. De binnenstad kent vele historische panden en stadsboerderijen. De huidige korenstellingmolen “De Fortuin” op de Molenbelt is nog altijd in bedrijf en levert o.a. meel aan het Bakkerijmuseum

De Markt met de vele horecagelegenheden vormt het warm kloppend hart van de stad. Bezoekers worden in de zomer regelmatig getrakteerd op carillonconcerten.

Jaarlijks worden er diverse evenementen georganiseerd in Hattem. Tevens worden er regelmatig stadwandelingen onder leiding van een ervaren stadsgids georganiseerd.

Omringd door natuur

Hattem is omringd door prachtige natuurgebieden. Met haar ligging aan de noordrand van de Veluwe ben je in korte tijd in natuurgebied ´t Algemene Veen. Daar vind je heide, Jeneverbesbosjes, stuifzand. Nabijgelegen bevindt zich Wiessenbergse kolk, een ideaal verblijfsgebied voor watervogels en bevers en natuurlijk de uiterwaarden en de rivier de IJssel met het ´Kleine Veer´ (pontveer), met verbinding naar Hanzestad Zwolle.

In de bossen liggen mooie campings, en een indrukwekkende passantenhaven en camperplaats, bevind zich vlakbij de stad. Wandelaars en fietsers komen volop aan hun trekken in de omgeving, die zeer afwisselend is: bossen, heidevelden en water. Er zijn daarom ook voldoende wandel- en fietsroutes in en rondom Hattem. Bij het toeristisch informatiepunt zijn de diverse wandel- en fietsroute verkrijgbaar. En wat dacht je van een fietsroute naar Hanzestad Deventer of andere kleine dorpjes.

Winkelen

Verwacht, in tegenstelling to in de grotere hanzesteden, geen grote winkelketens in deze kleine stad. Wel vind je er allerlei unieke winkeltjes en bijzondere restaurants. Mode, kunst en antiek, nijverheid en vakmanschap zijn te vinden in een straal van 300 bij 250 meter. De bediening is zoals dat vroeger al was: met persoonlijke aandacht en tijd voor een praatje. Na het winkelbezoek is het goed toeven in de vele horecagelegenheden en op de terrassen. Gratis parkeergelegenheden in en rond de stad zijn er voldoende.

Nederlandse hanzesteden

Naast Hattem zijn er nog 8 andere verschillende Hanzesteden in het oosten van Nederland: Hanzestad Zwolle, Hanzestad Deventer, Hanzestad Kampen, Hanzestad Hasselt, Hanzestad Harderwijk, Hanzestad Elburg, Hanzestad Zutphen en Hanzestad Doesburg, ieder met een eigen authentieke sfeer. Deze van oorsprong kleine nederzettingen groeiden in de gouden eeuw uit tot machtige steden met imponerende stadsmuren. De prachtige hanzesteden, verbonden door het water, bieden allemaal een geweldig stukje historie.